Borduren op hout

Je kunt op heel veel materialen borduren met een machine. Maar als je vertelt dat je zelfs op hout kunt borduren, wordt je vaak door mensen die niet bekend zijn met machinaal borduren, verbaasd aangekeken. Natuurlijk haal je niet een plank bij de bouwmarkt en doet die onder de borduurvoet van de machine, maar gebruik je daarvoor een speciaal soort hout.
Het hout moet dun zijn zodat het in de ring past onder de borduurvoet en zacht zodat de naald er doorheen kan. Aan deze beide eisen voldoet balsahout.

Balsa is een houtsoort afkomstig van de snel groeiende balsaboom die voorkomt in Midden- en Zuid-Amerika, voornamelijk in Ecuador. In zijn natuurlijke leefomgeving kan de boom in vrij jaar tijd een hoogte van ruim 20 meter bereiken met een diameter van 0,7 tot 1,2 meter. De naam "balsa"is het Spaanse woord voor vlot, dat verwijst naar een vroege toepassing: het is een lichte houtsoort die goed blijft drijven. Vooral in de modelbouw of voor het maken van poppenhuismeubeltjes wordt veel gebruik gemaakt van balsahout.

Voor het borduren op planken balsahout zijn er wel een paar dingen waar je rekening mee moet houden:

• Gebruik balsahouten planken van maximaal 1,5 mm dik. Dikkere versies zijn er ook, maar borduren moeilijker;
• Strijk voor het gebruik van het balsahout een geweven steunstof op de achterkant van je plankje/strookje zoals bijvoorbeeld plakkatoen of strijkbare charmeuse;
• Zorg ervoor dat de strook die je gaat borduren zoveel mogelijk in de ring past. Als de strook over de randen van de borduurring ligt, heb je kans dat het strookje gaat klapperen als je borduurpatroontje aan de rand van de borduurring geborduurd wordt;
• Span scheurvlies in de ring, spray een klein beetje tijdelijke plakspray op het scheurvlies en leg het strookje balsahout in het midden van de ring;
• Leg bovenop het strookje balsahout, waar je borduurpatroon komt, een laagje avalon (dunne wateroplosbare vlies). Daarmee voorkom je dat de steken in het balsahout "verdwijnen" of naar beneden getrokken worden. Het balsahout blijft immers heel erg zacht;
• Balsahout is licht van kleur, maar je kunt de strook wel kleuren met verf voordat je erop gaat borduren. Zorg er voor dat de verf niet te dik aangebracht wordt en niet stijf of hard opdroogt, als je er dan op gaat borduren is de kans dat het strookje splijt heel erg groot;
• Gebruik voor het op maat maken van een strook balsahout een scherp puntig mesje of een kleine schaar met scherpe punt. Ook hier geldt: pas op dat bij het snijden of knippen van de strook het hout niet splijt, dat zou jammer zijn van al je werk!

Balsahout kun je in stroken van 10 cm breed en 1 meter lang kopen (klik hier). Als je echter een bredere strook balsahout wilt hebben, kun je twee stroken aan elkaar lijmen. Dit doe je voordat je erop gaat borduren en doe je als volgt:

• Snijd/knip 2 even lange stroken balsahout en leg ze plat, strak naast elkaar op tafel voor je neer;
• Plak over de lengtenaad van de stroken een strook papieren afplakband of schilderstape;
• Keer de stroken om, het afplakband zit nu aan de onderkant;
• Til de stroken voorzichtig op en vouw de lengtenaad een klein beetje open;
• Smeer in de open lengtenaad een klein beetje houtlijm en strijk deze met een vinger goed aan beide zijkanten van de strookjes balsahout;
• Vouw de 2 strookjes balsahout weer naar elkaar toe, ze liggen nu weer plat op tafel voor je met het afplakband naar de onderkant;
• Veeg met je vinger de overtollige houtlijm van de strookjes balsahout af en maak ze heel voorzichtig schoon met een keukenpapiertje of met een heel licht vochtig zacht doekje. De stroken mogen niet al te nat worden.
• Plak nu een strook papieren afplakband op de bovenkant van de lengtenaad tot de houtlijm droog is;
• Na ongeveer een half uur is de houtlijm droog en kun je de 2 stroken afplakband verwijderen.
• Vergeet niet om aan de achterkant plakkatoen of strijkbare charmeuse te strijken voordat je erop gaat borduren.

Het is zo leuk om op balsahout te borduren. Je kunt er allerlei houten voorwerpen mee beplakken zoals dienbladen, houten doosjes, kistjes, tijdschriftmappen, kaarten mee maken, onderzetters, lijstjes mee beplakken en nog heel veel meer. 

Natuurlijk hebben we tijdens een van de borduurclub met elkaar op balsahout geborduurd. Kijk mee naar de projecten die ermee gemaakt zijn:

Er is nog veel meer te vertellen of laten zien over borduren op hout, er komt nog een volgend bericht. Houdt mijn blog daarvoor in de gaten.

Je kunt balsahout hier (klik) kopen, wij gebruikten dikte 1,5 mm x 10 centimeter x 1 meter

Als ik in het bericht iets noem dat je nodig hebt bij het plakken van de stroken of bij het borduren op hout, dan heb ik zoveel mogelijk links naar de gebruikte producten opgenomen. Als je klikt op de materialen, kom je op de betreffende site terecht.